– Điều gì làm bạn thích thú?

– Tôi được code VueJS, được tham gia một dự án lớn đầy thách thức và học được nhiều công nghệ mới…

Đây là hỏi đáp đầy kinh điển trong một cuộc phỏng vấn coder. Xem ra để làm một coder vui vẻ, hãy cho anh ta được code cái anh ta thích, cho anh ta thể hiện hết mình. Nhiều nhà tuyển dụng sẽ cau mày nếu ứng viên nói rằng anh ta cảm thấy vui vẻ nếu dành thời gian cho gia đình, bạn bè hay tham gia các hoạt động xã hội…
Thực tế thì đời sống tinh thần của các coder, developer khá nghèo nàn. Tất nhiên bạn có thể phản bác bằng hàng loạt dẫn chứng rằng họ có rất nhiều niềm vui như đi du lịch, mua sắm và sử dụng các thiết bị số hiện đại, thường xuyên checkin ở các địa điểm ăn chơi nổi tiếng. Thế nhưng bạn vẫn thấy họ than phiền về tình trạng FA, có thể hiểu nôm na là họ không có người yêu, nhưng nếu xét rộng hơn đó chính là họ không có nhiều các mối quan hệ xã hội ngoài công việc.

Phần lớn coder, developer thiếu các kỹ năng giao tiếp cơ bản, dễ trở nên vô duyên trong các cuộc hội thoại thông thường. Kiến thức của họ phần lớn nằm ở các dòng code nên chủ đề ngoài code hầu như không có gì hấp dẫn. Việc quá xem trọng nghề nghiệp của mình khiến họ từ chối tiếp nhận các nguồn kiến thức khác như văn chương, chính trị, lịch sử, khoa học xã hội… và trong quá trình giao tiếp họ thường có khuynh hướng áp đặt suy nghĩ của mình cho người khác. Họ dễ dàng bị ‘mất điểm’ trong giao tiếp, và phần lớn bị nhận định, gán ghép cho tính cách khô khan của mình. Họ có khuynh hướng tìm bạn trong cùng ngành nghề với các đặc điểm tương tự mình, vốn đã tự hạn chế về giao tiếp xã hội. Họ trở thành một tập đóng, không có nhiều đột biến nên vẫn loay hoay không cải thiện được khả năng giao tiếp.

Với các công ty outsourcing, coder thường ít có cơ hội thoát ra khỏi guồng quay của dự án. Thường thì một coder sẽ ít khi được ‘idle’ để có thể học các kỹ năng khác. Họ thường rơi vào tình trạng khi dự án cũ chưa kết thúc thì dự án mới đã đến. Các công ty outsourcing cũng không chú trọng đầu tư về mặt ‘kỹ năng mềm’ cho coder mà thường chỉ đầu tư một số cá nhân nào đó mà họ thấy có tiềm năng. Rất ít coder có thể nhìn ra việc thiếu kỹ năng mềm là một việc không nên và phần lớn họ cũng rất xem nhẹ nó. Thiếu thời gian cho các hoạt động xã hội, thiếu kỹ năng giao tiếp, coder hầu như tự đóng cửa với thế giới. Họ tìm niềm vui ở game, mạng xã hội… thích giao tiếp với người ảo hơn người thật.

(Tác giả: Đỗ Thanh Lâm)